Digitaliseren met oog voor het welzijn van medewerkers
Context
Door opkomende technologische innovaties, zoals artificiële intelligentie, zullen productieprocessen in de (voedings)industrie verder veranderen. Dit impliceert dat de manier waarop het werk wordt georganiseerd continu in vraag moet worden gesteld: wat is de impact van technologie op de werkbaarheid van jobs, en hoe kunnen mens en technologie in symbiose werken?
Technostress of technopower
Technologie kan helpen om de werkbaarheid van jobs te verhogen. Je zou in dit verband kunnen spreken over ‘technopower’: technologie ondersteunt medewerkers en teams om comfortabeler en autonomer te werken, terwijl gevaarlijk, saai, routinematig en weinig zinvol werk uit handen wordt genomen.
In de realiteit zien we helaas ook dat bepaalde digitaliseringsacties een negatieve impact kunnen hebben op de werkbaarheid en zinvolheid van jobs.
- Jobs kunnen worden ‘uitgehold’: door automatisering blijven enkel controletaken of manuele, kortcyclische resttaken over, zoals producten klaarleggen, sorteren of bandwerk.
- Jobs kunnen complexer worden: medewerkers moeten bijvoorbeeld met een nieuwe machine of digitale tool aan de slag, wat voor ‘technostress’ kan zorgen.
- Jobs kunnen volledig worden getransformeerd: digitalisering kan het takenpakket van medewerkers compleet veranderen, waardoor er een ‘reskilling’ van de betrokken operatoren vereist is.
Doel
Binnen dit project Operator 4.0 (HBC.2019.0127) ging Flanders’ FOOD, samen met Workitects, Sirris, ILVO (Food Pilot) en Alimento, in 2020 op pad vanuit de centrale vraag: ‘Hoe kan digitale technologie medewerkers en teams ondersteunen om beter (samen) te werken?’
Aanpak
Er werden een reeks voedingsbedrijven bezocht en ondersteund, workshops en events werden georganiseerd, een toolbox (mobiele demonstrator) werd ontwikkeld, methodieken werden uitgedacht en uitgetest, enzovoort.
Inspiratiegids: 'Samen digitaal'
De inzichten en voorbeelden uit het project werden gebundeld in een inspiratiegids. Hiermee willen we in eerste instantie mensen in de voedingsindustrie – van bedrijfsleiders en zaakvoerders, langs hr- en productiemanagers, tot IT- en technische specialisten – inspireren en op weg helpen. In deze gids leer je hoe je de impact van een digitaliseringsactie kan bekijken en evalueren. Daarnaast ontdek je enkele uitdagingen vanuit de voedingsindustrie en hoe bedrijven hiermee zijn omgegaan.
Operator 4.0 toolbox
Binnen het project werd door Sirris een toolbox ontwikkeld. Deze toolbox is mobiel en modulair opgebouwd, wat wil zeggen dat op basis van de uitdagingen en noden van een bedrijf de gewenste technologieën kunnen worden gedemonstreerd. De demonstrator kan gebruikt worden om zowel managers in bedrijven te inspireren als operatoren bepaalde technologieën te laten testen.
In samenwerking met:
- Flanders’ FOOD (Lars Roba)
- Sirris (Christophe Michiels)
- ILVO (Food Pilot, Karen Verstraete)
- Alimento (Annemie Salu)
