Als onderdeel van het project ‘IAO in de woonzorgcentra als hefboom voor betere zorg en zinvol en werkbaar werk’ onderzochten we leiderschap in de context van meer autonome teams. Daarbij gingen we na hoe teamleiderschap er in de praktijk uitziet:

  • Hoe ver reikt de autonomie van de teams precies en hoe worden ze geleid?
  • Hoe zorg je voor gedragenheid van het beleid in woonzorgcentra?
  • Wat is er nodig qua ontwikkeling en opleiding, van zowel teams als leidinggevenden, om dit waar te maken?

We verkenden deze drie vragen in de literatuur en in de praktijk van vier woonzorgcentra die reeds een tijd aan de slag zijn met autonome teamwerking.

WZC

 

 

 

 

De Betuwe is een meer extreme case met een doorgedreven inzetten op zelfbeschikking, wegnemen van hiërarchie en maximale decentralisatie. In de drie andere is de autonomie van de teams beperkter. Trento typeert zich door coaches met 2 tot 3 teams en een sterk uitgewerkte ondersteuning. Zuiderlicht en Sint-Jozef kiezen voor meewerkende ‘coaches’/leidinggevenden en sterk gestandaardiseerde leiderrollen om niet in het klassiek leiding geven te vervallen.

In elk van de vier onderzochte woonzorgcentra hebben we enkele constanten gevonden:

  • Ze delen met elkaar de keuze voor persoonsgerichte zorg als leidend principe.
  • Zorgmedewerkers krijgen ruimte en verantwoordelijkheid om flexibel en samenwerkend in te kunnen spelen op de noden en vragen van de bewoners. Ze zitten minder vast in enge functiebeschrijvingen. Taken en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in rollen die verdeeld worden over de teamleden.
  • Hiërarchie in structuur en cultuur heeft plaats gemaakt voor leidinggevenden zonder bazigheid en met focus op coachen, een vlakke structuur, een duidelijk afsprakenkader, meer horizontaal overleg en een participatieve beleidsvoering.
  • Specifieke aandacht aan vorming, onthaal, vertaling van visie naar de werkvloer ondersteunt de ambitie om bewoners centraal te zetten. Hierin spelen de leiders aan de top een cultuurbezielende en -bewakende rol.

 

De vier cases hebben ook hun eigenheid. Op elke van de drie startvragen zijn er keuzes te maken en vinden we variaties terug.

  • Wat betreft het leiden van autonome teams is er de afweging om eerder in te zetten op sterke ondersteuning en coaching op vraag, of op meewerkende teamleiders/coaches. Een tussenpositie is het werken met 1 teamleider/coach voor meerdere teams.
  • Een bijkomende strategische en belangrijke keuze is in welke mate het beleid vanuit de top ontwikkeld wordt of eerder minimalistisch blijft. Meer ‘open laten’ doet een groter beroep op de autonomie van medewerkers en teams, maar kan ook als resultaat hebben dat participatie beperkt is.
  • Tot slot stelden we vast dat in drie van de vier cases de teams opleiding kregen bij de opstart, waarna ze dagdagelijks vooral taakgericht gestuurd worden door hun nabije teamleider/coach. In de vierde case komt de coach tussen op vraag en met focus op de onderstroom van het team.

Magazine

Puratos digitaliseert

Puratos Lummen zet haar mensen centraal

Jobs werkbaarder maken en mensen beter laten samenwerken. Daar werkt men bij Puratos Lummen elke dag aan. Hoe? Door slim te organiseren en mensgericht te digitaliseren.  

mensgericht digitaliseren

De Sutter Naturally zet de digitale poort open

Hoe kan je medewerkers autonomer laten werken? En kan je hen hierin digitaal ondersteunen? Vanuit die vragen zet De Sutter Naturally stappen richting een meer digitale productieomgeving. 

Vetex - anders organiseren

Vetex doet mensen bloeien door anders te organiseren

Wil je werknemers die vol trots komen werken? Die initiatief nemen? Betrokken zijn? Dan kijk je best ook naar hoe het werk is georganiseerd. En dat is precies wat Vetex doet. 

digitaal organiseren

European Spinning Group zet eerste stappen richting Factory of the Future

Wie niet op de digitale trein springt is gezien. Maar zijn je bedrijf en je mensen daar wel klaar voor? En hoe hou je jobs duurzaam en werkbaar? Workitects’ innovatielab zette European Spinning Group op weg. 

Bekintex

Bekintex laat ideeën van medewerkers niet liggen

Bekintex startte in 2018 met het innoveren van haar arbeidsorganisatie. Binnen de branderafdeling werd zo een doelgericht team gebouwd. Mét resultaat.

x

Een IAO opleiding op maat bij Unizo

Unizo kwam bij Workitects aankloppen voor een opleiding op maat voor hun HR-adviseurs. Lees hier het interview met enkele deelnemers.

inspiratienota

8 verandertrajecten binnen woonzorgcentra

Acht woonzorgcentra delen hun verandertraject aan de hand van hun doelen, realisaties en toekomstplannen.

x

Aan het woord: Frank De Craecker

Onze collega Frank De Craecker sprak met ESF Vlaanderen over innovatieve arbeidsorganisatie en het belang van structuurontwerp. Ontdek hier het hele interview.

w

Recept voor werkbaar werk

Ontdek hier het recept voor een werkbare job met verantwoordelijkheden, leermogelijkheden en een goede teamsamenwerking.

x

Aan het woord: Lieven Eeckelaert

Onze collega Lieven Eeckelaert sprak met Fevia over de digitalisering in voedingsfabrieken en welke impact dit heeft op de werkvloer en de jobs. Ontdek hier het hele interview.