Kort geschetst
Binnen de Vlaamse woonzorgsector coördineerden we de voorbije jaren een innovatieproject.
De doelstelling? Betere kwaliteit van leven, wonen en zorg voor bewoners en zinvol en werkbaar werk voor medewerkers, dankzij een vernieuwende organisatiestructuur. We streefden naar een interne werking die afgestemd is op de noden van de bewoners en de mensen die er werken.
Woonzorgcentra anders bekeken
Begin 2019 lanceerde de Vlaamse overheid het project: ‘Innovatieve arbeidsorganisatie in de woonzorgcentra als hefboom voor betere zorg en zinvol en werkbaar werk’.
Als een van de uitvoerende partners, wil Workitects woonzorgcentra ondersteunen bij het anders organiseren van het werk. Door in te zetten op een vernieuwende organisatiestructuur, wilden we een betere kwaliteit van leven, wonen en zorg voor bewoners en zinvol en werkbaar werk voor medewerkers creëren. Gedurende twee jaar werd er getest en geleerd, totdat het tijd was om de inzichten ook te delen met woonzorgcentra buiten het project.
Slotevent
Op 22 februari 2022 organiseerden we het slotevent 'Met zorg organiseren'. Tijdens dit slotevent werden onder andere praktijkvoorbeelden en verworven inzichten gedeeld.
Ondersteuningsaanbod WZC
Alle door Vlaanderen erkende woonzorgcentra (incl. Brussels Hoofdstedelijk Gewest), ongeacht hun juridische structuur, konden aan het project deelnemen. Afhankelijk van hun ondersteuningsnood werden de woonzorgcentra in 3 groepen opgedeeld: verkenners, starters en gevorderden.
Verkenners
Organisaties die interesse hadden in IAO en zich hierin wilden verdiepen.
In 2020 startten we met verkennersrondes in 5 provincies. Elke verkennersronde bestond uit 3 sessies. Tijdens deze sessies werden verworven inzichten en goede praktijkvoorbeelden gedeeld. Bij de start van het project werden deze sessies georganiseerd in een woonzorgcentrum dat al aan de slag was met anders organiseren. Later schakelden we omwille van corona-maatregelen over op digitale sessies. In 2021 werden zo 4 verkennersrondes georganiseerd.
Starters
Woonzorgcentra die effectief van start gingen om het werk op een andere manier te organiseren.
Samen met adviseurs ondersteunden we 20 woonzorgcentra in een veranderproces op vlak van innovatieve arbeidsorganisatie.
Zo startten we in mei 2019 met 5 'lerende netwerken'. Diezelfde maand namen we onze werkbaarheidsbevraging Werkmeter af bij elk woonzorgcentrum. Elk woonzorgcentrum kreeg daarna een individueel rapport om met de eigen resultaten, en gesterkt door een adviseur, aan de slag te gaan. Op het einde van het project gebeurde een tweede werkbaarheidsmeting.
Gevorderden
Woonzorgcentra die al stappen gezet hadden om het werk anders te organiseren, maar nog met specifieke vraagstukken worstelen.
Op 25 september startte een lerend netwerk met 12 organisaties die de voorbije jaren samenkwamen in collectieve sessies. Adviseurs uit het Workitects-netwerk stonden deze 'gevorderden' bij in hun verandering.
Onderzoek
Via onderzoek vergrootten we onze kennis over de woonzorgsector. Meer concreet onderzochten we volgende vragen:
Wat kan IAO betekenen voor woonzorgcentra?
Woonzorgcentra zijn de voorbije decennia professioneler geworden, maar kampen nog steeds met de valkuil dat de organisatie het doel op zich wordt. Zowel zorgmedewerkers als bewoners worstelen hiermee. Hoe kunnen we dit oplossen?
Hoe staat het met de werkbaarheid in Vlaamse woonzorgcentra?
We onderzochten de werkbaarheid in Vlaamse woonzorgcentra. Het onderzoek duidt aan wat medewerkers uit die woonzorgcentra als 'werkbaar werk' ervaren. Het toont ook of er verschillen tussen zorgfuncties en ondersteunende functies zijn en hoe je de werkbaarheid concreet kan verhogen. De resultaten lees je in ons werkbaarheidsrapport.
Leiderschap in woonzorgcentra met autonome teamwerking
Hoe krijgt leiderschap in autonome teams vorm: hoe worden ze geleid, hoe participeren ze in het beleid van hun organisatie en hoe worden teams en hun leiders gesteund en ontwikkeld? We verkenden deze vragen in de literatuur en in de praktijk van vier woonzorgcentra. De resultaten lees je in onze inspiratienota.
Betrokken partijen
We werkten in dit project samen met adviseurs uit onze Workitects-community:
- Lynn Cools (Biloba)
- Joost Van Driessche (Wilde Zwanen)
- Gui Boven (Adviesbureau Gui Boven)
- Veerle Herst (Arteria)
- Chris Sels (Prepared Mind)
- Ronnie Leeters (Passionate about People)
- Benjamin Elen (Deloitte)
- Johan Carton (Moore)
Dit project gebeurt in samenwerking met de Vlaamse Overheid.
Een stuurgroep volgt het project van dichtbij op. Voorzitter van deze stuurgroep is Frank Pot, de Nederlandse emeritus-hoogleraar. Verder bestaat de groep uit:
- mensen van het Kabinet Minister Beke
- het Agentschap Zorg en Gezondheid
- Zorgnet-Icuro
- VLOZO
- VVSG en Diverscity
- de vakbonden
- VIVO
- en enkele anderen
